Groente-, fruit- en tuinafval uit de moestuinbak of kweektafel kun je in de gft-bak doen, maar je kunt het ook zelf composteren. Doe je dit op een goede manier dan creëer je zelf een goede bodemverbeteraar voor in jouw kweekbak. Waar moet je op letten?
Zelf composteren voor het milieu
Het is niet bekend of zelf composteren beter is voor het milieu dan grootschalige compostering van het afval uit jouw kweekrek of moestuintafel. Duidelijk is wel dat zelf composteren een milieuvriendelijke optie kan zijn, omdat het afval dan niet vervoerd en verwerkt hoeft te worden. Dit geldt echter alleen als je goed composteert; anders verandert een eventueel milieuvoordeel in een nadeel. Zorg daarnaast voor voldoende doorluchting, vochtigheid en variatie in de composthoop. Dan krijg je geen last van ongewenste gassen en stank.
Goede bodemverbeteraar voor jouw moestuinbak
Zelf composteren spaart energie. Je verwerkt ter plekke het organische afval uit jouw moestuintafel en kweekbak: de kringloop blijft klein. Bovendien levert het een nuttig eindproduct op. Compost is humusrijk en daarom bruikbaar als bodemverbeteraar voor jouw moestuinbak.
Verkeerd composteren veroorzaakt broeikasgas
Composteren is een rottingsproces: bacteriën, schimmels en andere bodemorganismen zetten het afval uit jouw moestuinbak of kweekrek om in compost met behulp van zuurstof. Bij verkeerd composteren, vindt het rottingsproces plaats zonder zuurstof (anaëroob), waardoor methaan of lachgas ontstaan. Beide zijn schadelijke broeikasgassen.
Kiezen uit compostsystemen
Ga je zelf composteren, dan kun je kiezen uit verschillende systemen. Welke jij kiest, hangt vooral af van de grootte van je tuin, de hoeveelheid te composteren afval en de verhouding tussen tuin- en keukenafval. Als je geen moestuinafval hebt, is een gesloten systeem het meest geschikt; dit kan ook op het balkon of in de keuken staan.
Composthoop en open compostbak
Voor een composthoop zijn enkele vierkante meters buitenruimte nodig. Een vrij liggende hoop moet bij de opzet minimaal 1,5 meter hoog, breed en lang zijn. De composthoop zal later inzakken door het composteringsproces. De composthoop kan los op de grond gelegd worden, of in een bak van hout, gaas, takken of wilgentenen. Maar je kunt de bodem beter afdekken met bijvoorbeeld tegels; als je de composthoop dan afgraaft, is duidelijk waar de bodem begint.
Plaats een composthoop daarnaast minimaal 5 meter van een oppervlaktewater vandaan (zoals een sloot). Zo voorkom je vervuiling van het oppervlaktewater door uitspoelende meststoffen uit de compost.
Compostvat voor in de moestuin
In moestuinen met weinig ruimte zijn gesloten houten of plastic compostvaten geschikter. Deze kun je in de meeste tuincentra kopen. Besteed wel de nodige aandacht aan het compostvat. Dan voorkom je dat er broeikasgassen ontstaan.
Hoe composteer je het afval uit jouw moestuinbak of kweekrek?
- Zorg voor goede doorluchting. Dat doe je door ongeveer elke zes weken de composthoop geheel ondersteboven te keren (‘omzetten’). Dat versnelt het composteerproces.
- Zorg voor variatie. Een composthoop moet zo gevarieerd mogelijk zijn: vochtig en droog materiaal, slap en stevig, grof en fijn, koolstofrijk (zaagsel, snoeihout, stro, boombladeren) en stikstofrijk (gras, mest, tuinafval).
- Zorg voor voldoende vochtigheid. De composthoop mag niet te nat of te droog worden. Af en toe een beetje water is prima, maar bij te veel regen spoelen de voedingsstoffen uit, of kan een tekort aan lucht ontstaan in de composthoop.
