De winter is in aantocht en dat betekent dat de dagen korter worden, de zon minder schijnt en de temperatuur daalt. In jouw moestuinbak gaan de planten langzaam over in rust en de donkere moestuingrond wordt weer zichtbaar. Sommigen gewassen gaan nog door en beginnen juist nu te bloeien, maar de gele bladeren van de meeste planten tonen de vergankelijkheid van de moestuin. Om in het nieuwe seizoen weer een goede start te maken is het echter belangrijk dat we de moestuinbak of kweektafel winterklaar maken.
De laatste oogst uit de moestuinbak
Het einde van het seizoen nadert en dat betekent dat je steeds minder kunt oogsten uit de kweekbak. Voor sommige gewasssen, zoals bietjes, worteltjes en tomaten is het verstandig deze te oogsten. Wellicht staat er ook nog spruiten, boerenkool of prei in de bak? Ben je begonnen met weeuwenteelt dan kan je deze gewassen in de moestuinbak laten overwinteren.
Verwijderen van onkruid uit de bak
Als je de laatste gewassen geoogst hebt kun je het onkruid uit de moestuinbak verwijderen. Wanneer je dit niet direct doet en het doorschuift naar het nieuwe seizoen kost het je namelijk meer tijd aangezien onkruid doorgroeit in de winter. Haal verder resten van kolen en andere gewassen weg omdat hier ongewenste insecten kunnen overwinteren.
Kleigrond omspitten
Teelt je op volle grond en heb je een vette kleigrond? Dan kun je deze het beste voor de winter omspittten. Hierdoor wordt de grond lekker luchtig. Spit de grond tot ongeveer 15 tot 20 centimeter diep om waarbij je zorgt dat de grond ook echt wordt omgekeerd. Voor zandgrond is dit niet nodig, deze grondsoort is al luchtig van zichzelf.
Gevallen bladeren opruimen?
Vaak wordt gedacht dat men de gevallen bladeren meteen moet opruimen. Het blijft anders zo’n rommel in de moestuinbak. Toch is het beter dit niet te doen! De blaadjes zijn namelijk een goede bescherming tegen onkruid en je creert zo een plek waar beestjes, zoals egels en insecten kunnen overwinteren. Laat het blad dat van de bomen valt dus gewoon liggen en breng deze pas in het voorjaar naar de composthoop.
Compost over de moestuin verdelen
Na het bewerken van de moestuingrond en het verwijderen van het onkruid kun je een laag compost aanbrengen. Hierdoor zorg je dat het organische stofgehalte van de moestuin op peil wordt gehouden. Zo draag je bij aan de bodemvruchtbaarheid. Het voordeel van het aanbrengen van compost aan het eind van het jaar bij zware grond, is dat de compost voldoende tijd heeft om in te kunnen werken in de grond. Dit resulteert in een voedzame en luchtige grond. Bij lichtere moestuingrond kun je de compost beter in het voorjaar verspreiden. Kies dan wel voor goed verteerde compost die je makkelijk kan inwerken in de kweekbak.
Evalueer en kijk vooruit naar het nieuwe seizoen
Zoals zo vaak is het einde van het jaaar een goed moment om te evalueren en nieuwe plannen te maken. Bedenk wat goed gegaan is en wat je komend seizoen kan verbeteren. Ook is het een goed moment om na te denken over een moestuinplan waarin je kijkt naar combinatie en wisselteelt.
Moestuintips voor het winterklaar maken
- De moestuinbakken komen leeg en kunnen bedekt worden met mulch van bijvoorbeeld compost, grasmaaisel of bladeren. Door gebruik van mulch gaat het bodemleven een maand langer door en heeft onkruid minder kans.
- Bescherm kwetsbare gewassen tegen de koud. Denk bijvoorbeeld aan kruiden als rozemarijn en tijm. Gebruik compost en bladeren rond de voet van de plant, bij extreme kou kan je de plant ook beschermen met vliesdoek of plastic. Eventueel plaats je de moestuinbak binnen.
- Verwijder dode plantresten en gooi ze op de composthoop. Of gebruik ze als mulch in de kweekbak.
- Keer de composthoop nog een keer om. De wormen en andere beestjes zullen bij kou in het midden van de hoop gaan zitten, dus als de buitentemperatuur kouder wordt kan je de hoop beter met rust laten.
- Start eventueel een nieuwe composthoop.
- Blijf onkruid verwijderen uit de moestuinbak.
- Snoei de herfstframbozen op de grond af. Ze geven vrucht op nieuw hout. Bij zomerframbozen is dit anders, zij geven vrucht op eenjarig hout, en daarom moet je bij zomerframbozen direct na de oogst de takken snoeien die gedragen hebben. De nieuwe scheuten geven het jaar daarop oogst.
- De asperges worden langzaam geel. Snoei ze net boven de grond af.
- Oogst de witlofwortels vóór de eerste vorst.
- Sla jouw moestuinmateriaal als stokken, touw en netten droog op. Dit voorkomt ziekten door schimmels en daarbij blijft het materiaal langer goed.
- Sluit platte moestuinbakken en de kas als nachtvorst voorspelt wordt.
- Oogst vorstgevoelige groente voordat het gaat vriezen, bijvoorbeeld sla, zoete aardappel, broccoli en zomerwortels.
- Droog zonnebloempitten en geef ze aankomende winter aan de vogels.
- Laat eenjarige bloemen zo lang mogelijk staan. De bijen zullen je dankbaar zijn!
