Het najaar is onderweg, maar in september weet de moestuin vaak nog niet van ophouden. Je hebt als het goed is de hele zomer gezaaid en oogst daar nu nog de vruchten van: tomaten, pepers, paprika’s, bonen, komkommers en nog veel meer. Toch is het naast het oogsten niet gedaan in de moestuinbak en kun je ook deze maand nog volop zaaien en doen in de kweektafel en kweekbak.
Zaaien voor het najaar in de moestuinbak
Wil jij ook in het najaar nog oogsten uit de moestuinbak? Dan is het nu de tijd om najaarsgroenten te zaaien. Veldsla, spinazie, winterpostelein, rucola en sla zijn bij uitstek geschikt om nu te zaaien en in oktober en november te oogsten. De grond is namelijk nog warm waardoor ze sneller zullen ontkiemen. Ook kun je nu (bloem)kool zaaien voor de weeuwenteelt, zo kun je in het voorjaar vroeg oogsten uit de moestuinbak. Verder is het mogelijk radijsjes te zaaien. Maak de grond goed vochtig voor je zaait en dun de plantjes uit na opkomst.
Kun je nog planten in de moestuinbak?
Vanaf deze maand, maar ook in oktober en november kun je knoflook planten in de moestuinbak. Stop de teentjes op 10 centimeter van elkaar in de grond zodat ze genoeg ruimte hebben en elkaar niet hinderen. 1 teentje wordt namelijk 1 grote bol. Ook kun je deze maand nog rabarber planten, je splijt dan de moederplant in 2 of 4 delen en plant deze delen opnieuw in de moestuin(bak).
Aan het eind van september kun je uien planten voor een zeer vroege opbrengst in het komende voorjaar. Er zijn maar een paar rassen geschikt zijn voor deze late planting, dus bekijk goed de informatie. Plant de uien vervolgens op een beschutte plek in goed gedraineerde grond. Tenslotte is het mogelijk om in de eerste helft van september voor de laatste keer aardbeien planten en van de planten die in juli en augustus zijn geplant in de moestuinbak of kweektafel, verwijderen we de uitlopers.
Zaden oogsten en drogen in september
De moestuinbak is aan het einde van het seizoen bij uitstek geschikt om zaden te oogsten. Gewassen “schieten” namelijk makkelijker in het zaad omdat het najaar nadert. Kies een windstille, droge dag en vang de zaden op in een bakje. Laat ze vervolgens nog 2 weken drogen om schimmelvorming te voorkomen. Verpak de zaden vervolgens bij voorkeur in papieren zakjes zodat de zaden kunnen ademen en bewaar ze donker, koel en droog om in het nieuwe jaar weer te kunnen zaaien in de moestuinbak.
Composthoop opzetten deze maand
September is ook een goed moment om een composthoop op te zetten. Je hebt aan het eind van het seizoen namelijk meer plantresten en door nu nog te beginnen heb je in het voorjaar verse compost voor in jouw moestuin en kweekbakken. Zorg er voor dat je composthoop goed gemengd is, je deze afdekt en regelmatig nat maakt. Verder is een grote hoop beter dan een klein omdat de warmte en vochtverliezen kleiner zijn en is het verstandig de hoop af en toe om te keren. Wil je meer weten over het maken van een composthoop? Lees dan onze blog over compost.
Fruit en wespen in de moestuin, opletten in september!
De nazomermaanden augustus, september en ook oktober zijn goede maanden voor het oogsten van fruit. Je kunt namelijk regelmatig appels, peren, druiven en bramen oogsten uit de moestuin. Pluk de vruchten op een moment dat deze nog niet volledig rijp zijn. Let op met het laten vallen of inscheuren van de steel, hierdoor zijn ze beperkter houdbaar. Leg de vruchten vervolgens op een koele, geventileerde plek en voorkom vocht. Een kelder met een temperatuur van 5 graden is ideaal.
Lokroep voor wespen en vogels
Zoet fruit dat op de grond is gevallen kun je maar beter meteen oprapen en verwerken. Elke rijpe / rotte vrucht is namelijk een lokroep voor de lokale wespen. In een boomgaard niet meteen een probleem, maar in de doorsnee moestuin met kinderen kan het zorgen voor vervelende omstandigheden. Hou verder de bessen in de gaten want ook vogels zijn er verlekkerd op en oogst ze enkel als ze helemaal donkergekleurd zijn. Ook vlierbessen kun je nu oogsten om siroop of jam van te maken.
Framboos en perzik snoeien
Zomerframbozen die geoogst zijn snoei je nu het beste. Snoei alle afgedragen takken en behoud vijf grote, nieuwe scheuten. Doe je dat niet, dan zal de struik vroeg of laat verwilderen. Ook perziken kun je na de oogst snoeien. De takken die vrucht hebben gedragen kun je wegsnoeien, perziken vormen namelijk alleen vrucht op eenjarig hout.
Ziekten en plagen op de loer
Het nattere, koudere weer van september is niet erg positief voor de planten in jouw moestuinbak. Zo trekt het regenachtige week ongedierte zoals slakken aan. Om te voorkomen dat deze aan de bladeren van je gewassen knabbelen leg je het beste cacaodoppen rondom je planten. Verder is deze maand ook de preimot nog actief. Controleer dus of er schade ontstaat op de bladeren of de schacht van de plant. Ook ligt neusrot deze maand op de loer. Dit kun je voorkomen door je paprika- en tomatenplanten regelmatig van water te voorzien. Spot je toch een bruine of zwarte plek dan is het vaak al te laat.
Nog meer tips voor de moestuin in september
- Geef je buitentomaten bij droog weer regelmatig water en verwijder de onderste bladeren om het rijpen te bevorderen. Pluk aan het eind van de maand de overgebleven vruchten en laat deze binnen rijpen. Als de nachttemperatuur onder de 15° C daalt zullen ze namelijk niet meer rijpen.
- Druiven in een kas mogen nu iets minder water krijgen. In deze periode hebben drogere omstandigheden en een goede belichting een positief invloed op het suikergehalte. Let wel op met wespen die door de geur van druiven worden aangetrokken.
- Pluk de bonen uit de moestuinbak. Bij de stokbonen haal je na het oogsten het steunmateriaal weg en bewaar deze op een droge plaats.
- Het is ook tijd om de witlof te rooien. Haal de wortels uit de grond en laat ze samen met het loof een week liggen. Verwijder vervolgens het loof tot 2 cm van de wortels om ze daarna in te kuilen
- Lege stukken in de moestuinbak kun je bedekken met een laag organisch materiaal of inzaaien met een snelgroeiende groenbemester zoals mosterdzaad tot zowat half september of
- Op zware grond kun je de vrijkomende grond in winterbedden leggen, zodat de vorst de kluiten kan losmaken. Werk compost of stalmest onder bij het aanleggen van deze winterbedden.
- Het is tijd om de prei aan te aarden om lange witte stengels te krijgen. Het aanaarden helpt ook onkruid te voorkomen.
- Als je in het najaar fruitbomen wilt planten, kan je het best nu alvast de bodem voorbereiden.
- Het blad en andere delen van aangetaste planten mag je niet gebruiken in de composthoop om herbesmetting te voorkomen.
