Denk je aan het inmaken van fruit, dan denk je natuurlijk aan jam! Een van de beste manier om zo lang mogelijk van jouw fruit te genieten. Zelfgemaakte jam is zoveel lekkerder dan die in de supermarkt en het is, als er genoeg suiker in zit, onbeperkt houdbaar! Hoe leuk is dat. Extra leuk dus om te doen met jouw zelfgekweekte fruit uit de moestuinbak of het kweekrek.
Suiker wordt gebruikt als een natuurlijke en effectieve toevoeging voor het bewaren van verschillende soorten fruit in de vorm van bijvoorbeeld siroop, jam en gelei. Om bederf te remmen voegen we een hoog suikergehalte aan gekookt fruit toe. Suiker voorkomt niet alleen bederf door de groei van micro-organismen. Het zorgt ook voor een gladde textuur, waardoor je langer kunt genieten van de oorspronkelijke smaak van je product. Verder vermindert het de zuurgraad en verhoogt het natuurlijk de zoetheid.
Inkoken
Het succes is te danken aan het remmende effect op de aanmaak van micro-organismen. Dit komt omdat suiker het vochtgehalte verminderd. Door het eetbare deel van een stuk fruit onder te dompelen in kokend water met geconcentreerde oplossingen van suiker (siropen) of suiker toe te voegen aan een fruitpuree (bijvoorbeeld om jam te bereiden), manifesteren we het volgende fenomeen. De suikeroplossing dringt de vezels van het fruit binnen totdat er een evenwicht tussen de oplossing en het vruchtvlees is bereikt. Als gevolg verliest het fruit dus water en daardoor kan het product langer worden bewaard.
Pectine
Kook het fruit tot het zacht is en laat ongeveer een minuutje borrelen. Pectine komt vrij als het fruit wordt gekookt en zorgt voor de dikkere textuur van je jam. Houd er rekening mee dat niet alle fruitsoorten rijk zijn aan pectine. Je kunt dan geleisuiker toevoegen. De vuistregel hiervoor is 100 gram geleisuiker voor elke 100 gram aan fruit.
Je kunt hier uiteraard wat mee experimenteren. Oefening baart kunst! Als je pectine-arm fruit namelijk combineert met pectine-rijk fruit wordt je jam vanzelf wat dikker. En nu we het toch over experimenteren hebben: doe ook eens walnoten door je jam!
Verhoudingen
Let altijd goed op bij het bereiden van je jammetjes. Als er te veel suiker wordt toegevoegd, kunnen er kristallen ontstaan die ervoor zorgen dat er condens in het vruchtvlees komt. Aan de andere kant, als er te weinig suiker wordt toegevoegd, kan het gaan gisten.
Hoeveel fruit doe je nou in je oplossing? Bij het maken van jam kun je heel fruit gebruiken, gehakt of geplet. We noemen het dan eigenlijk confituur. Het minimum fruitgehalte van een goede jam is 30%, maar als je voor de premium wilt gaan, houdt dan 50% aan. Een andere methode is om eerst puree van het vruchtvlees te maken. Hierbij gaat er meer suiker in de jam, en houd je een minimum fruitgehalte van 35% aan. Bij gelei wordt alleen het sap van de vruchten gebruikt. Marmelade is weer een andere tak van sport. Deze wordt gemaakt van (de schillen van) citrusvruchten. Om die reden heeft marmelade vaak een bitterzoete smaak.
Zelf jam maken is heel leuk om te doen, ook met de kids! Gebruik altijd gesteriliseerde weckpotten (potten met een schroefdeksel. We hebben er een speciaal blog over geschreven!
Je hebt niet zo heel veel gekweekt fruit uit jouw kweektafel nodig voor een klein potje jam. We geven je een voorbeeldrecept om je op gang te helpen:
Ingrediënten :
- 250 gram aardbeien
- 175 gram geleisuiker
- 1 eetlepel citroensap
- Rasp van een halve citroen.
Haal de kroontjes van de aardbeien. Spoel ze af onder de kraan en snijd ze in kleine stukjes. Doe deze vervolgens in een steelpannetje. Voeg de rest van de ingrediënten toe aan het steelpannetje. Zet het geheel op middelhoog vuur. Zorg er voor dat je tussendoor goed roert. Laat de jam rustig pruttelen totdat het iets indikt en een geheel wordt. Doe nu de geleiproef! Dit is een test om te zien of je jam al klaar is. Doe een beetje jam op een koud bord en trek met je vinger er doorheen. Als de jam mooi aan de kant gaat en blijft, dan weet je dat je jam goed is (de jam is nu stijver). Heeft je jam de proef doorstaan? Dan ben je klaar! Giet je jam in een daarvoor bedoeld potje en draai de deksel er direct op. Zet het potje ondersteboven en laat de jam volledig afkoelen.
Je kunt jam natuurlijk voor heel veel gerechten gebruiken. In gebak of cake, op pannenkoeken, gewoon op brood.Maar ook een schepje in je yoghurt kan heel lekker zijn! Genieten maar!
