Voor een gezonde moestuinbak is het belangrijk om goed na te denken welke groenten en kruiden je op welke plek in de moestuinbak plaatst. Bepaalde groenten en kruiden kunnen de onderlinge gezondheid namelijk positief, of negatief, beïnvloeden. Door een bewuste keuze om bepaalde groenten en kruiden gecombineerd te kweken kun je optimaal gebruik maken van de onderlinge voordelen. Dit noemen ze combinatieteelt. Daast is het belangrijk om te teelt in bakken jaarlijks af te wisselen zodat bepaalde ziektes en plagen niet de kans krijgen zich sterk te ontwikkelen, dit noemen we wisselteelt.
Wisselen in de moestuinbak
Door groententeelt te wisselen oftewel vruchtwisseling toe te passen zorg je ervoor dat de groentesoort die je dit jaar in de ene groentenbak teelt, het andere jaar in een andere kweekbak gezaaid wordt. Als je elk jaar de groente op dezelfde plek zet, dan geef je bepaalde ziektes en plagen de kans om zich sterk te ontwikkelen. Daarom is het verstandig om groenten af te wisselen.
Wisselende voedingsstoffen
Elke soort groenten en kruiden gebruikt een specifieke soort voedingsstoffen. Door de groenten en kruiden af te wisselen zorg je ervoor dat de grond minder snel uitgeput raakt. Daarnaast binden peulsoorten stikstof in de grond waardoor er zelfs voedingsstoffen toegevoegd worden.
Zes ronden in de moestuin
Het meest gebruikte schema voor wisselteelt gaat uit van zes groepen van verschillende groente- en vruchtsoorten. De ronde pijl geeft eigenlijk de mate van voedingsstoffen in de bodem weer (van veel naar weinig). Een moestuinbak voor kolen moet veel voedingsstoffen bevatten en dat neemt steeds verder af. Wortelen en aardappelen hebben het minste nodig. Daarna komen de peulgewassen en die kunnen door hun unieke eigenschap stikstofbolletjes vormen aan hun wortels. Daardoor komt er weer stikstof in de grond en dat maakt de cirkel weer mooi rond.
Het wisselschema voor jouw moestuintafel
Je leest het wisselteeltschema zo: stel je hebt één moestuinbak en je zet in jaar 1 kolengewassen in deze moestuinbak, dan kun je in jaar 2 bladgewassen in deze bak zetten. In jaar 3 komen dan de vruchtgewassen gevolgd door de wortelgewassen in jaar 4. In jaar 5 komen aardappels in deze bak en in jaar 6 komen de peulgewassen. Dan is de cirkel weer rond begin je weer bij de koolgewassen. Als je alle soorten tegelijk wilt zetten, dan heb je 6 verschillende bakken nodig. Elk jaar schuift dan alles een moestuinbak op.
Wisselen in één groentenbak
Je kunt natuurlijk ook met minder moestuintafels aan de slag. Zorg dan dat je de bak verdeeld in totaal 6 vakken zodat je elke jaar kunt wisselen van vak voor hetzelfde resultaat.
Meerjarige groenten kweken
De groenten en kruiden die meerjarig zijn, zoals asperges en aardbeien komen niet in dit schema voor, deze krijgen namelijk een vaste plaats in jouw moestuinbak of moestuinrek en dien je elk seizoen extra te bemesten. Ook tomaten kun je elk jaar op dezelfde plaats telen, deze beschermen namelijk zichzelf tegen ziekten.
Combineren in de moestuintafel
Soms is het handig om bepaalde groenten en kruiden gecombineerd in de verhoogde kweekbak of kweektafel te plaatsen. Door bijvoorbeeld hoge en lage planten te combineren gebruiken ze elk hun eigen ruimte en licht. Handig, maar soms zijn er ook groenten en kruiden die elkaar versterken doordat ze met hun geur ziekten en ongedierte op afstand houden. Dit noemen we combinatieteelt; het combineren van verschillende groenten en kruiden.
Groenten versterken elkaar onderling
Door groenten en kruiden te combineren in jouw moestuinbak of kweektafel kunnen de planten elkaar versterken. Zo gaan aardbeien bijvoorbeeld goed met knoflook, peterselie en prei, heeft dille een positieve invloed op kolen omdat ze met hun geur koolvliegjes weghouden en gaat prei echt niet samen met radijs, bonen of bieten.
